
Nederland heeft als eerste land in de wereld een procedure gespecificeerd voor een APK deeltjestest voor dieselvoertuigen. Met een deeltjesconcentratiemeting wordt tussen 10 en 30 seconden vastgesteld of een roetfilter wel of niet voldoende filtert. Eerder heeft TNO vastgesteld dat zo’n 9 procent van de dieselvoertuigen (personenauto’s en bestelvoertuigen) geen of een slecht functionerend roetfilter heeft, bijvoorbeeld omdat het filter onwettig is verwijderd.
De nieuwe regelgeving die onlangs is gepubliceerd in de Staatscourant is het resultaat van acht jaren van TNO onderzoek en ontwikkeling in samenwerking met NMi en RDW in opdracht van en met actieve ondersteuning van het Ministerie van I&W.
Door invoering van deze nieuwe APK-deeltjestest zullen filters gerepareerd en vervangen worden of de voertuigen helemaal van de weg verdwijnen. Daardoor daalt de gemiddelde effectieve deeltjesemissie van dieselvoertuigen met roetfilter naar verwachting met 40-50 procent en zal de totale hoeveelheid fijnstofemissies uit de uitlaat van het huidige Nederlandse wagenpark met ongeveer 8 procent dalen. Al vanaf 1 januari 2020 kunnen door de RDW wegkantinspecties met deze nieuwe meetmethode worden uitgevoerd. Later zullen ook de politie en APK keuringsstations met zo’n deeltjesteller gaan werken.

Nu de eisen zijn gepubliceerd, kunnen fabrikanten betaalbare deeltjestellers gaan ontwikkelen en produceren en deze door NMi laten certificeren. Het is de verwachting dat in 2020 deeltjestellers voor een prijs van 5 tot 10 duizend euro te koop worden aangeboden. Voorheen waren beschikbare deeltjestellers zeer kostbaar en niet ontworpen voor metingen in onverdund uitlaatgas. Dit maakte toepassing in de APK onmogelijk.
In 2021 verwacht het Ministerie van I&W de deeltjestest voor dieselvoertuigen met roetfilter in de APK in te kunnen voeren. De testprocedure is nog niet geschikt voor benzinevoertuigen met roetfilter, daarvoor is nog aanvullend onderzoek en ontwikkeling nodig.
Deze nieuwe onder aanvoering van TNO ontwikkelde Nederlandse testprocedure loopt voor in de wereld en trekt daar ook belangstelling. België wil de test spoedig invoeren. In Duitsland werkt men aan een soortgelijke ontwikkeling en ook Zwitserland heeft belangstelling. De testprocedure is gepresenteerd aan mensen uit Europese lidstaten, Zuid-Korea, Japan, Mexico, Peru, Bolivia, Chili en bovendien op een recent congres van de International Motor Vehicle Inspection Committee CITA. CITA heeft, als mondiale brancheorganisatie van o.a. partijen die verantwoordelijk zijn voor APK-keuringen, deze nieuwe testprocedure omarmd.